Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009

Για ποιο λόγο έργα που έχουν πληρωθεί από την Κοινωνία της Πληροφορίας να μην είναι προσβάσιμα στο κοινό;

Ο κ. Αλέξανδρος Ζούκας έκανε χθες ένα πολύ εύστοχο σχόλιο στην σελίδα http://openarchives.gr/view/210859 και δεν μπορώ παρά να το αναδημοσιεύσω εδώ καθώς πιστεύω ότι τα λέει πολύ ωραία και με εκφράζει απόλυτα:
Κύριοι, πολλές φορές επιχείρησα να αναζητήσω κάποιες πληροφορίες στο site σας και εις απάντηση έλαβα την βιβλιογραφική αναφορά ύπαρξης κειμένου που αναζητούσα, κι όχι του ίδιου του κειμένου. Και σήμερα αναζητώντας το περιοδικό "Αρχείον του Θρακικού Λαογραφικού και Γλωσσικού Θησαυρού" έφθασα στην "Ανέμη" όπου και πάλι από την επιλογή σας "δείτε το αρχείο" μου ξαναβγάζει την βιβλιογραφική αναφορά. Αν το αρχείο του περιοδικού δεν είναι προσβάσιμο στον καθένα η εντολή "δείτε το αρχείο" τι νόημα έχει; Την βιβλιογραφική αναφορά τη γνώριζα όταν έφθασα ως εσας. Βέβαια το θέμα είναι της "Ανέμης" και η μη προσβασιμότητα την οποία επίσης δεν καταλαβαίνω. Δηλαδή έργα που έχουν πληρωθεί από την "Κοινωνία της Πληροφορίας", και φυσικά έχουν γίνει ο 2ος ενίοτε και ο 3ος μισθός κάποιων Πανεπιστημιακών, με ποιά λογική δεν είναι προσπελάσιμα στο κοινό; Τι φοβούνται οι Πανεπιστημιακοί από την διάχυση της γνώσης; Την καρέκλα τους; Κάτι άλλο; Τέλος πάντων αυτό που συμβαίνει είναι τουλάχιστον απαράδεκτο και προσωπικά δεν θα το αφήσω να περάσει έτσι; Αυτά τα αρχεία είναι περιουσία του Ελληνικού λαού και δημιουργήθηκαν από το υστέρημα απλών ανθρώπων και μελετητών χωρίς την παχυλή πανεπιστημιακή αποζημείωση. Οι πανεπιστημιακοί αν θέλουν μπορούν να "προστατεύσουν" τα δικά τους γραπτά. Το δικαίωμα στην γνώση είναι αναφαίρετο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου κι επιπλέον ερευνητές υπάρχουν και εκτός των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, αν δεν το έχουν αντιληφθεί. Για να μην θυμίσω εδώ τις σπουδαίες και κυρίως πρωτότυπες εργασίες που γράφτηκαν από ανθρώπους κυρίως εκτός πανεπιστημίων και τις αντίστοιχες αντιγραφές και μεταφράσεις "σημειώσεων" που κυκλοφορούν στα πανεπιστήμια όλης της χώρας. Με λύπη Αλέξανδρος Ζούκας.
Αυτό που έχω να σχολιάσω εγώ είναι ότι η κατάσταση που περιγράφεται παραπάνω έχει αρχίσει να αλλάζει με την χρήση ιδρυματικών αποθετηρίων αλλά το θέμα είναι ότι η αλλαγή αυτή γίνεται πάρα πολύ αργά (όπως όλα τα πράγματα δυστυχώς στην Ελλάδα).

Πως νομίζετε εσείς οτι μπορούμε να πιέσουμε προς την κατεύθυνση της ευρύτερης εφαρμογής της ανοικτής πρόσβασης στις ακαδημαϊκές δημοσιεύσεις;

Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2009

Ψηφιακή βιβλιοθήκη Μονής Λειμώνος

Η Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Μονής Λειμώνος είναι μια ξεχωριστή ψηφιακή βιβλιοθήκη που από σήμερα έχω την χαρά να την συμπεριλαμβάνω στο ευρετήριο του openarchives.gr. Λίγα λόγια από την πρώτη σελίδα της:
Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Μονής Λειμώνος έχει ως στόχο την προβολή της γραπτής πολιτιστικής κληρονομιάς, η οποία έχει αποθησαυριστεί στα ράφια και τις προθήκες της λειμωνιακής βιβλιοθήκης κατά τους πέντε αιώνες της λειτουργίας της, από το 1526 μέχρι σήμερα. Δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος "Ανάδειξη και προβολή του πολιτιστικού πλούτου της Μονής Λειμώνος Λέσβου με τη χρήση νέων τεχνολογιών".
Η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη χωρίζεται, όπως και το φυσικό πρωτότυπό της, σε τρία τμήματα: την συλλογή των Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών χειρογράφων, τη Βιβλιοθήκη των παλαιτύπων βιβλίων και το Αρχείο των ελληνικών και οθωμανικών εγγράφων.
Οι δημιουργοί της αξίζουν πολλά συγχαρητήρια και θα έπρεπε να συνεχίσουν τον εμπλουτισμό της διότι πραγματικά το υλικό της είναι σπάνιο και ιδιαίτερα αξιόλογο.

Η προσθήκη της βιβλιοθήκης στο ευρετήριο του openarchives.gr έγινε με την βοήθεια του deixto, μιας τεχνολογίας που μας επιτρέπει να εξάγουμε OAI-PMH από οποιαδήποτε ιστοσελίδα. (Για περισσότερες πληροφορίες δείτε και το σχετικό post: openarchives.gr + deixto).

Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

openarchives.gr + deixto

Για την εισαγωγή μιας ψηφιακής βιβλιοθήκης στο ευρετήριο του openarchives.gr, απαιτούνταν μέχρι τώρα η υπάρξη μεταδεδομένων σε μορφή OAI-PMH.
Τέτοια μεταδεδομένα δημιουργούνται αυτόματα από λογισμικά όπως το dspace, το eprints και το Open Journal System. Με τον καιρό όμως, δημιουργήθηκε η ανάγκη να προστεθούν στο ευρετήριο και άλλες ψηφιακές βιβλιοθήκες που είτε είναι παλαιότερης τεχνολογίας είτε δεν υποστηρίζουν εξαγωγή μεταδεδομένων σε OAI-PMH ή κάποιο άλλο XML format.

Έτσι, ξεκινώντας με τo DIGMA - Ψηφιοποιημένο Αρχείο Ελληνικής Μουσικής, το openarchives.gr περιλαμβάνει και βιβλιοθήκες ανεξάρτητα από το λογισμικό τους και τα μεταδεδομένα που διαθέτουν. Αυτό το "μαγικό" δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί χωρίς την χρήση του DEiXTo.
Link
DEiXTo

Το ΔEiXToDEiXTo) είναι ένα πολύ ισχυρό πρόγραμμα εξαγωγής δεδομένων από ιστοσελίδες που βασίζεται στο πρότυπο Document Object Model (DOM) του W3C. Επιτρέπει την δημιουργία κανόνων εξαγωγής δεδομένων (wrappers) που περιγράφουν με ακρίβεια και αξιοπιστία ποια τμήματα των δεδομένων μιας ιστοσελίδας θα πρέπει να εξαχθούν κάθε φορά. Tα δεδομένα που εξάγονται μέσω του DEiXTo μπορούν να αποθηκευτούν σε RSS, XML ή οποιοδήποτε άλλο format.

Το DEiXTo χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία στην εξαγωγή δεδομένων από την Μουσική Βιβλιοθήκη όπου έγινε αρχικά αποδελτίωση των μεταδεδομένων των τεκμηρίων και συνέχεια με κατάλληλη επεξεργασία επιτεύχθηκε ο μετασχηματισμός τους σε OAI-PMH ώστε να εισαχθούν στο ευρετήριο του openarchives.gr.

Δημιουργός του DEiXTo είναι ο Κώστας Ντονάς.

DIGMA - Ψηφιοποιημένο Αρχείο Ελληνικής Μουσικής

Το DIGMA - Ψηφιοποιημένο Αρχείο Ελληνικής Μουσικής της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος "Λίλιαν Βουδούρη" αποτελεί την 39η βιβλιοθήκη που περιλαμβάνεται στο ευρετήριο του openarchives.gr. Λίγα λόγια από το site:

Το υλικό της Βιβλιοθήκης επικεντρώνεται στη Δυτική Μουσική, με επιπλέον αξιόλογες συλλογές για την Αρχαία Ελληνική Τέχνη, το Θέατρο, τη Λογοτεχνία, τη Φιλοσοφία και τις Καλές Τέχνες γενικότερα. Σημαντικό μέρος της συλλογής της Βιβλιοθήκης αποτελεί το Αρχείο Ελληνικής Μουσικής, το οποίο συγκεντρώνει πλούσια βιβλιογραφία και δισκογραφία σχετικά με την αρχαία, τη βυζαντινή, τη δημοτική, τη ρεμπέτικη και την έντεχνη ελληνική μουσική, και εμπλουτίζεται διαρκώς με νέα αρχεία. Στο υλικό συγκαταλέγονται σημαντικά αρχεία συνθετών και σπάνιες συλλογές.

Περιλαμβάνει τα ψηφιοποιημένα αρχεία των συνθετών Μíκη Θεοδωράκη, Αιμίλιου Ριάδη, Γεωργίου Πονηρίδη, Frank Choisy, το αρχείο Νηλέα Καμαράδου, τις Συλλογές Χειρογράφων και Ελληνικών Τραγουδιών που ανήκουν στη Βιβλιοθήκη, καθώς και το αρχείο Δόμνας Σαμίου που ανήκει στον «Καλλιτεχνικό Σύλλογο Δημοτικής Μουσικής Δόμνας Σαμίου».
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στους χώρους της βιβλιοθήκης υπάρχουν διαθέσιμα πάνω από 260.000 τεκμήρια υψηλής πολιτιστικής αξίας τα οποία όμως δεν εμφανίζονται στο σύνολό τους στο διαδίκτυο εξαιτίας κάποιων περιορισμών. Συγκεκριμένα, δεν εμφανίζεται υλικό που σχετίζεται με δημόσιους φορείς, οργανισμούς και προσωπικά δεδομένα.

Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω την κα. Στεφανία Μεράκου, Διευθύντρια της Μεγάλης Μουσικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος "Λίλιαν Βουδούρη" για την συνεργασία της.

Κυριακή 25 Οκτωβρίου 2009

18ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών - Τελικό Πρόγραμμα

Το Πανεπιστήμιο Πατρών και η Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης στην δύσκολη φετινή συγκυρία για τις ελληνικές βιβλιοθήκες, αναλαμβάνει την ευθύνη της συνέχισης του θεσμού του Πανελληνίου Συνεδρίου Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, με τη διοργάνωση του 18ου συνεδρίου στο Συνεδριακό & Πολιτιστικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Πατρών, στις 5 και 6 Νοεμβρίου 2009.

Κεντρικό θέμα του 18ου Πανελληνίου Συνεδρίου Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών είναι "Ψηφιακό Επιστημονικό Περιεχόμενο: δημιουργία, διάθεση, διατήρηση".

Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2009

Ιστορικά Αρχεία της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής της Θεσσαλονίκης

Τα Ιστορικά Αρχεία της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής της Θεσσαλονίκης αποτελούν την 38η ψηφιακή βιβλιοθήκη που εντάσσεται στο ευρετήριο του openarchives.gr.

Περιέχει ψηφιακά τεκμήρια όπως φωτογραφίες και άλλα μέσα που έχουν μεγάλη ιστορική σημασία για την Αμερικανική Γεωργική Σχολή αλλά και για την ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων. Αυτή την στιγμή αποτελείται από τρεις συλλογές:
  • American Farm School Miscellaneous
  • Carte Postale Collection
  • Quaker Girl’s School
και περιέχει 266 τεκμήρια ενώ θα αναπτύσσεται και θα εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα τεκμήρια όπως με πληροφόρησε η υπεύθυνη της βιβλιοθήκης Δαμιάνα Κουτσομίχα.

Να μην ξεχάσω να αναφέρω ότι ένα ακόμη πολύ σημαντικό στοιχείο που καταδεικνύει την σημασία της προσπάθειας αυτής είναι ότι θα συμμετάσχει στην Europeana συνεισφέροντας υλικό στα πλαίσια του προγράμματος Europeana Local.

Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2009

futurelibrary.gr - Ημερίδα: Οι Βιβλιοθήκες στον 21ο αιώνα

Τετάρτη 11 Νοεμβρίου , 7μ.μ., Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αιθ. Δημήτρης Μητρόπουλος

Η εκδήλωση απευθύνεται μεταξύ άλλων, σε επαγγελματίες από το χώρο των βιβλιοθηκών, εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης, υπαλλήλους των Υπουργείων Πολιτισμού και Παιδείας, εκδότες, συγγραφείς, δημοσιογράφους.

"Ζούμε σε μία εποχή όπου η αλματώδης ανάπτυξη της τεχνολογίας πληροφόρησης και επικοινωνιών κάνει εμφανή την παρουσία της ποικιλοτρόπως σε κάθε εκδήλωσης της καθημερινής μας ζωής. Αυτή η τεχνολογική έκρηξη, σε συνδυασμό με την πληθώρα παραγωγής γνώσης δημιούργησαν τις κατάλληλες προϋποθέσεις για μία επανάσταση στο χώρο της πληροφόρησης. Παράλληλα, από την άλλη πλευρά, αυτή η νέα εποχή αναδεικνύει καινούργιες μορφές πολιτισμού και μάθησης. Έρευνες έχουν καταγράψει την ολοένα αυξανόμενη χρήση των νέων τεχνολογιών στη διαδικασία μάθησης, κυρίως από παιδιά και νεαρά άτομα. Επίσης, έχει επισημανθεί το γεγονός ότι οι νέοι μαθαίνουν πολύ πιο εύκολα μέσα από δραστηριότητες οι οποίες σχετίζονται με τη διασκέδαση και τη δημιουργική συμμετοχή σε κοινωνικά δίκτυα, που πλέον αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνικής και πολιτιστικής τους πραγματικότητας.

Σ’ αυτήν τη νέα εποχή όπου δημιουργείται ένα δυναμικό πλέγμα σχέσεων μεταξύ των φορέων πληροφόρησης, του κοινού και της τεχνολογίας, πολιτιστικοί φορείς όπως οι βιβλιοθήκες, καλούνται να επαναπροσδιορίσουν τις αξίες, το ρόλο και τη σχέση τους μέσα σε αυτό το περιβάλλον, εφόσον θέλουν να παραμείνουν στις επάλξεις ως κέντρα διαχείρισης της πληροφορίας, δημιουργικής μάθησης, προώθησης της νέας τεχνολογίας και συνοχής του κοινωνικού ιστού. Ακόμη περισσότερο, οι βιβλιοθήκες χρειάζεται να ενισχύσουν το ρόλο τους ως χώροι ανακάλυψης, ερμηνείας και απόκτησης εμπειριών και να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της δημιουργικής έκφρασης των πολιτών.

Η εκδήλωση θα επικεντρώσει το ενδιαφέρον της στην παρουσίαση και τη διάχυση βέλτιστων πρακτικών, νέων υπηρεσιών και μεθόδων στρατηγικής ανάπτυξης από τον χώρο των βιβλιοθηκών σε διεθνές επίπεδο.

Δύο διακεκριμένοι εμπειρογνώμονες από την Ευρώπη και την Αμερική θα αναλάβουν να μας παρουσιάσουν τη διεθνή εμπειρία. Το στρογγυλό τραπέζι, στο οποίο θα συμμετέχουν Έλληνες επαγγελματίες του χώρου και οι ξένοι ομιλητές θα δώσει την ευκαιρία να συζητηθούν μεταξύ άλλων, ζητήματα συνεργασίας ιδρυμάτων σε τοπικό επίπεδο αλλά και ο ρόλος των βιβλιοθηκών στο νέο ψηφιακό περιβάλλον."

Διοργάνωση: Megaron Plus
Συντονιστής: Γιάννης Τροχόπουλος, Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Βέροιας
Χορηγός εκδήλωσης: Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης