Ψηφιακές Βιβλιοθήκες και Πνευματικά Δικαιώματα

http://greeklis.org/?p=75

Πολύ ενδιαφέρον άρθρο από τους GreekLIS.

Εισηγήσεις περί Open Access από την European University Association

Η European University Association υποστηρίζοντας σθεναρά το Open Access και δημοσίευσε ορισμένες συστάσεις προς τα πανεπιστήμια για την δημιουργία και την διαχείριση ιδρυματικών αποθετηρίων:

1. Universities should develop institutional policies and strategies that foster the availability of their quality controlled research results for the broadest possible range of users, maximising their visibility, accessibility and scientific impact.
2. The basic approach for achieving this should be the creation of an institutional repository. These repositories should be established and managed according to current best practices (following recommendations and guidelines from DRIVER and similar projects) complying with the OAI-PMH protocol and allowing inter-operability and future networking for wider usage.
3. University institutional policies should require that their researchers deposit (self-archive) their scientific publications in their institutional repository upon acceptance for publication. Permissible embargoes should apply only to the date of open access provision and not the date of deposit....
4. University policies should include copyright in the institutional intellectual property rights (IPR) management. It should be the responsibility of the university to inform their faculty researchers about IPR and copyright management in order to ensure the wider sharing and re-use of the digital research content they have produced. This should include a clear policy on ownership and management of copyright covering scholarly publications and define procedures for ensuring that the institution has the right to use the material produced by its staff for further research, educational and instructional purposes.
5. University institutional policies should explore also how own resources could be found for author fees if 'author pays model' of open access publishing prevails in the future in some scientific fields/domains.
   

Σχετικό post: http://www.earlham.edu/%7Epeters/fos/2008/01/unanimous-oa-recommendations-from.html

Σύνθετες αναζητήσεις στο openarchives.gr

Η μηχανή αναζήτησης του openarchives.gr τροποποιήθηκε και εξελίχθηκε ώστε να υποστηρίζει καλύτερα σύνθετες αναζητήσεις. Χρησιμοποιώντας τα keywords Τίτλος: Περιγραφή: Δημιουργός: Συντελεστής: Θέμα: Από: Εώς: Πηγή: καθώς και τους operators και και ή είναι πλέον δυνατή η πραγματοποίηση σύνθετων ερωτημάτων οποιασδήποτε μορφής.

Παραδείγματα
Δείτε ορισμένες ενδεικτικές σύνθετες αναζητήσεις στο openarchives.gr

• Τίτλος:Greece και Δημιουργός:Παπαδόπουλος
• Δημιουργός:Βουδούρης ή Δημιουργός:Παπαδόπουλος
  
• Περιγραφή:Java και Συντελεστής:Χατζηγεωργίου
• Περιγραφή:Βιβλιοθήκη Από:2005-1-1 Εώς:2006-1-1
• Περιγραφή:Java Πηγή:Ψηφίδα
  

Η σύνταξη ερωτημάτων αναλυτικότερα
Ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιεί ορισμένα keywords σε αγγλικά ή ελληνικά (για λόγους ευχρηστίας υποστηρίζονται πλήρως και οι δύο γλώσσες) και να φτιάχνει ερωτήματα της μορφής Keyword:query. Επιπλέον, μπορεί να ενώνει 2 ή περισσότερα ερωτήματα με τους τελεστές Και και ή. (AND και OR).
Όταν υπάρχει κενό μεταξύ δύο λέξεων εννοείται ότι εφαρμόζεται ο τελεστής AND μεταξύ τους.

Παρακάτω παραθέτω τα υποστηριζόμενα keywords, ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιεί είτε τα ελληνικά είτε τα αγγλικά.

• dc_title <-> Τίτλος
• dc_description <-> Περιγραφή
• dc_creator <-> Δημιουργός
• dc_contributor <-> Συντελεστής
• dc_subject <-> Θέμα
• from <-> Aπό
• to <-> Εώς
• source <-> Πηγή

Επιπλέον, υποστηρίζονται τα μονά και τα διπλά εισαγωγικά, για παράδειγμα:

• Τίτλος:'Ψηφιακή βιβλιοθήκη'
• Περιγραφή:Java και Δημιουργός:'Μουρατίδου Μαρία'

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το keyword Πηγή καθώς δίνει την δυνατότητα περιορισμού της αναζήτησης σε συγκεκριμένες ψηφιακές βιβλιοθήκες. Για παράδειγμα, τα παρακάτω: Πηγή:Ψηφίδα, Πηγή:Πέργαμος, Πηγή:Ανέμη, Πηγή:Νημερτής, Πηγή:Πάνδημος, Πηγή:Πανδέκτης περιορίζουν την αναζήτηση στην ομώνυμη ψηφιακή βιβλιοθήκη κάθε φορά.

OpenSearch και RSS support
Εννοείται πως όλα τα παραπάνω λειτουργούν όχι μόνο στο web interface του openarchives.gr αλλά και στις αναζητήσεις μέσω ΟpenSearch καθώς και στα RSS feeds. Προσοχή! Όταν χρησιμοποιείτε OpenSearch ή RSS APIs μην βάζετε το σύμβολο + ανάμεσα στις λέξεις. Αφήνετε ένα κενό

Ευχαριστίες
Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον συνάδελφο Dr. Κωσταντίνο Λιμνιώτη για τις πολύτιμες συμβουλές και τις εύστοχες παρατηρήσεις του.

Στατιστικά Ελληνικών Ψηφιακών Βιβλιοθηκών για τον Ιανουάριο

Η χρονιά ξεκίνησε πολύ ενθαρρυντικά για το openarchives.gr καθώς προστέθηκαν δύο νέες ψηφιακές βιβλιοθήκες στο ευρετήριο. Ποιο συγκεκριμένα, οι νέες βιβλιοθήκες είναι:

• η ΕΣΤΙΑ - Ψηφιακό Αποθετήριο της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου (δείτε και το σχετικό post)
• και η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Θεόφραστος του Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ (δείτε επίσης το σχετικό post).

Κατά τα άλλα, είχαμε σταθερή αύξηση του μεγέθους όλων των συλλογών χωρίς μεγάλες ανακατάξεις. Εντύπωση μου έχει κάνει η αύξηση του μεγέθους της Ψηφιακής Βιβλιοθήκης του ΕΜΠ που έχει φτάσει να αριθμεί 744 τεκμήρια σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα.

Όπως πάντα μπορείτε να βλέπετε τα στατιστικά του openarchives.gr στην διεύθυνση: http://openarchives.gr/statistics